Peneasz Cecyliusz ( ur.165r.p.n.e - zm.120r.p.n.e. ) strateg Cyrenejki później strateg Celtii Przypirenejskiej, syn Ephrona Cecyliusza.
Pochodzenie jego rodu jest problematyczne - jego dziad ze strony ojca Tytus Cecyliusz Kurio wywodził się z plemienia Mesapijczyków, odznaczył się w czasie II wojny latyńskiej, dowodząc (podobno) oddziałem Mesapiczyków w czasie oblężenia Rzymu. Potem osiadł w Tarencie, gdzie ożenił się i spędził resztę swojego życia. Z kolei ojciec Peneasza, Ephron urodzony i wychowany w Tarencie, uznał to miasto za swoją ojczyznę, które bronił go z całech sił w czasie walk z Kartagińczykami o miasto. Cudem przeżył wraz z rodziną i w do końca niewyjaśnionych zdarzeniu trafił do Libii gdzie zaciągnął się do kartagińskiej armii.
Sam Peneasz poszedł w ślady ojca i zaciągnął się do armi kilka lat przed wybuchem wojny domowej. Kiedy ta z kolei wybuchła stanął na czele buntu żołnierzy, którzy obalili dowódcę popierającego rewolte thapsuńczyków i wynieśli do godności stratega Peneasza.
Peneasz niedługo potem zaczął odnosić świetne zwyciestwa, rozbijając armię Hannibala Thapsuńskiego w bitwie pod Utyką (139 p.n.e. ) i nad Bagradasem (138 p.n.e.). To dzięki głównie jego osobie udało mu się przekonać mieszkańców Kartaginy by przeszli na stronę prawowitego władcy ( małoletniego Bomilkara II ) i otworzyli mu bramy. Był także krok od schwytania Hannibala, którego otoczył szczelnym kordonem pod Hippon, ten jednak umknął dzięki pomocy etruskich piratów.
Uciekający spod nosa Peneasza Hannibal wylądował w Cyrenejce, która niedawno zajął jego wierny poplecznik Metalion Barkas . Tam łącząc siły ruszyli na zachód odnosząc pasmo sukcesówm, zostali jednak pokonani znowu przez Peneasza w bitwie pod Cinithi (136r.p.n.e. ). Inicjatywa jaką uzyskał utrzymał aż do końca wojny -czyli zajęcia Cyrenejki i ujęciu przywódców buntu.
Jego ogromne sukcesy i talenty sprawiły, że reszta dowódców i doradców Bomilkara II ( Bomilkar II nadal był niepełnoletni ) uznała, że lepiej go się pozbyć z Kartaginy i przekonano go by wysłał Peneasza na stanowiska stratega Celtii Przypirenejskiej, gdzie zginął w czasie walk z tubylcami w 120 r.p.n.e